Suplementy i witaminy na wzmocnienie organizmu
Na przełomie jesieni i zimy oraz wczesną wiosną chętnie sięgamy po preparaty wzmacniające odporność. To czas, gdy zdarza się więcej zachorowań na grypę czy przeziębień. Jak dbać o siebie, by być zdrowym?
Z tego tekstu dowiesz się:
- jak wzmocnić układ odpornościowy?
- suplementy wzmacniające organizm - jakie wybrać?
- wsparcie odporności - jakie są naturalne metody?
Jak powstaje odporność?
Ochrona organizmu przed infekcjami i innymi czynnikami szkodliwymi jest skomplikowanym procesem biologicznym. Na działanie układu odpornościowego składa się praca różnych komórek i białek, w tym leukocytów, limfocytów (takich jak limfocyty T i B), cytokin, przeciwciał i innych elementów. Te komponenty współpracują, aby rozpoznawać i zwalczać patogeny, takie jak wirusy, bakterie, grzyby i pasożyty.
Odporność wrodzona jest wynikiem dziedziczenia pewnych genów. Komórki takie jak makrofagi i neutrofile są częścią naturalnego systemu odpornościowego i mogą zwalczać patogeny.
Odporność dzieci jest słabsza niż odporność dorosłych, a to dlatego, że młody organizm dopiero ją ćwiczy. Odporność adaptacyjna powstaje w wyniku narażenia na patogeny. Limfocyty T i B uczą się rozpoznawać i zwalczać konkretne patogeny i pamiętają te informacje, co umożliwia szybszą i skuteczniejszą odpowiedź na ponowne zarażenie tym samym patogenem.
![]()
Jak dbać o odporność na co dzień?
Sposoby na wzmocnienie odporności w teorii są bardzo proste: ograniczać stres, dbać o odpowiednią porcję ruchu na świeżym powietrzu i odpowiednią ilość snu, zdrowo się odżywiać, pamiętając, by do każdego posiłku dodawać kolorowe warzywa, bogate w witaminy wzmacniające odporność. Ale, jak wiadomo, z praktyką bywa różnie. Wtedy z pomocą przychodzą suplementy na wzmocnienie organizmu.
Preparaty bez recepty na odporność
Wśród dostępnych na aptecznych półkach preparatów na wzmocnienie odporności znajdziemy takie w formie tabletek czy kapsułek, w płynie lub w proszku - te ostatnie do rozpuszczania w wodzie. Każdy znajdzie coś dla siebie. Warto zwrócić uwagę na to, co dany produkt ma w składzie. Pamiętajmy, że suplementy diety na odporność mają uzupełnić nasz codzienny jadłospis w substancje wspierające pracę układu immunologicznego. Zawierają tak skoncentrowane i dobrane składniki diety, by ich działanie dało się odczuć.
Suplementy na odporność
Jakie suplementy na odporność wybrać? To niełatwe zadanie, biorąc pod uwagę mnogość dostępnych preparatów. Najlepiej odpowiedzieć sobie na proste pytanie: czego jest zbyt mało w mojej diecie? Jeśli nie jesz ryb, sięgnij po oleje rybie. Jeśli z różnych przyczyn nie tolerujesz czosnku, wybierz ten kapsułkowany itp. Jeśli masz niedobory witamin C czy D, uzupełnij je. W okresie zwiększonej zachorowalności możesz sięgać po preparaty na wzmocnienie odporności nawet wtedy, gdy Twoja dieta jest odpowiednio zbilansowana i prowadzisz zdrowy tryb życia.
Preparaty na wzmocnienie organizmu z czosnkiem
Wśród suplementów diety wspierających odporność znajdziemy produkty z czosnkiem. Jego głównym związkiem aktywnym jest allicyna o silnych właściwościach przeciwbakteryjnych, przeciwwirusowych i przeciwgrzybiczych. Może pomóc w zwalczaniu różnych patogenów, w tym wirusów i bakterii odpowiedzialnych za infekcje. W czosnku są też różne sulfidy organiczne, takie jak alliin i ajoen, także o właściwościach przeciwbakteryjnych i przeciwwirusowych. Z kolei polifenole ochraniają komórki przed uszkodzeniami wywołanymi przez wolne rodniki. Zawarte w czosnku inulina i fruktooligosacharydy (FOS) uważane są za prebiotyki, czyli dostarczają pożywienia dla korzystnych bakterii w jelitach, co wspiera zdrową mikroflorę jelitową i w konsekwencji pozwala na lepszą kontrolę infekcji przez organizm.
Naturalne suplementy - czarny bez
Czarny bez (Sambucus nigra) jest rośliną, której owoce są bogate w składniki odżywcze i związki fitochemiczne, które mogą wspierać organizm:
- Witaminy i minerały. Czarny bez jest źródłem witamin, takich jak wzmacniające odporność witamina C i witamina A. Witamina C jest znana z tego, że pomaga w produkcji białych krwinek, które walczą z infekcjami.
- Antocyjany. Czarny bez zawiera antocyjany, które są silnymi przeciwutleniaczami. Zwalczają wolne rodniki, które mogą uszkadzać komórki organizmu. Chronią one również system immunologiczny przed uszkodzeniami.
- Flawonoidy - rutyna, kwercetyna i katechiny - mają właściwości przeciwzapalne i przeciwwirusowe.
Czarny bez jest stosowany tradycyjnie do łagodzenia objawów przeziębienia, grypy i infekcji dróg oddechowych. Może pomóc w rozrzedzaniu śluzu, łagodzeniu kaszlu i zmniejszaniu stanów zapalnych w drogach oddechowych. Wspomaga również regulację cytokin - co jest istotne w przypadku nadmiernego stanu zapalnego, taki jak ten, który występuje w niektórych infekcjach wirusowych.
Preparaty wzmacniające odporność z czarnym bzem dostępne są najczęściej w postaci syropów czy płynów oraz saszetek do rozpuszczania w wodzie.
Oleje rybie wzmacniające odporność
Czy tran wpływa na odporność? Oleje rybie, takie jak tran, są źródłem kwasów tłuszczowych omega-3: kwasu eikozapentaenowego (EPA) i kwasu dokozaheksaenowego (DHA). Kwasy tłuszczowe omega-3 są znane ze swoich potencjalnych korzyści dla zdrowia, w tym wpływu na układ odpornościowy.
- Działanie przeciwzapalne - kwasy tłuszczowe omega-3 mają właściwości przeciwzapalne, a zapalenie jest często związane z osłabieniem organizmu. Redukowanie stanów zapalnych może poprawić funkcjonowanie systemu immunologicznego.
- Modulacja reakcji immunologicznych. Kwasy omega-3 mogą wpływać na reakcje immunologiczne organizmu poprzez wpływ na produkcję cytokin, substancji chemicznych odpowiedzialnych za regulację odpowiedzi immunologicznej. Optymalna reakcja immunologiczna jest ważna dla zwalczania infekcji.
- Zwiększona aktywność komórek systemu immunologicznego. Badania sugerują, że omega-3 mogą wpływać na aktywność komórek takich jak NK (natural killer), limfocyty T i B, co może pomóc w zwalczaniu patogenów.
- Wspieranie funkcji barier ochronnych. Oleje rybne mogą wpływać na zdrowie skóry i błon śluzowych, które stanowią ważne bariery chroniące przed infekcjami.
Oleje rybie można przyjmować w formie płynów lub kapsułek. Wybierając odpowiedni, sprawdźmy, czy ma optymalny skład DHA i EPA w dziennej porcji, czyli 250 mg DHA i 250 mg EPA.
Cynk a odporność
Cynk to mikroelement, który odgrywa ważną rolę w prawidłowej pracy układu immunologicznego. Tabletki na wzmocnienie organizmu z tym minerałem powinny się znaleźć w domowej apteczce, zwłaszcza w sezonie zachorowań na przeziębienie i grypę.
Cynk:
- wspomaga produkcję przeciwciał
- utrzymuje integralność bariery skórnej i błon śluzowych, które stanowią pierwszą linię obrony przed patogenami, więc utrzymanie ich integralności jest kluczowe dla zapobiegania infekcjom
- pomaga w aktywacji i funkcjonowaniu różnych komórek układu immunologicznego, takich jak limfocyty T i B, komórki NK (natural killer) oraz makrofagi. Pełnią one kluczową rolę w eliminacji patogenów.
- reguluje odpowiedź immunologiczną, czyli może działać przeciwwzapalnie
Osoby starsze w celu profilaktyki przeziębień mogą przyjmować cynk w dawce 45 mg na dobę. Przy pierwszych objawach infekcji, w ciągu doby od ich pojawienia się, warto sięgnąć po dawkę do 80 mg na dobę, co skróci czas przeziębienia.
Siara bydlęca
Colostrum bovinum, bo tak inaczej określana jest siara bydlęca, to to pierwszy płyn wydzielany przez krowę po urodzeniu cielaka, podobnie jak w przypadku kolostrum u ludzi. Kolostrum bydlęce zawiera wiele składników odżywczych i substancji biologicznie czynnych, które są istotne dla zdrowego rozwoju cielaka. Jest ono również stosowane jako składnik w suplementach diety i niektórych tradycyjnych lekarstwach, zwłaszcza w niektórych obszarach świata.
Kolostrum bydlęce jest bogate w białka, witaminy, minerały, przeciwciała, czynniki wzrostu i inne składniki odżywcze. Ponieważ jest źródłem przeciwciał przeciwbakteryjnych i przeciwwirusowych, które matka przekazuje cielęciu w celu ochrony przed infekcjami, kolostrum bydlęce jest również wykorzystywane w niektórych suplementach na odporność i jako środek wspomagający ogólną kondycję organizmu.
Czy bakterie probiotyczne wspierają odporność?
W myśl popularnego w ostatnich latach poglądu, że odporność mieszka w jelitach, należy odpowiedzieć na to pytanie twierdząco.
- Lactobacillus i Bifidobacterium pomagają utrzymać zdrową równowagę mikroflory jelitowej, co chroni przed inwazją patogenów i wspomaga produkcję przeciwciał.
- Probiotyki wzmacniają barierę jelitową, czyli pomagają w utrzymaniu integralności tkanki jelitowej, co zapobiega przenikaniu patogenów do krwiobiegu i pomaga układowi odpornościowemu w wykrywaniu i zwalczaniu infekcji.
- Probiotyki, regulując odpowiedź immunologiczną organizmu, potrafią hamować nadmierną reakcję zapalną, co jest ważne w przypadku autoimmunologicznych chorób lub nadmiernego zapalenia. Jednocześnie mogą zwiększać aktywność systemu immunologicznego w reakcji na obecność patogenów.
- Niektóre szczepy probiotyczne wytwarzają substancje antybakteryjne, które mogą pomagać w zwalczaniu patogenów.
- Probiotyki wspierają aktywność komórek takich jak limfocyty, makrofagi i neutrofile, poprzez produkcję cytokin i inne sygnały, które aktywują i mobilizują układ odpornościowy do działania.
Warto więc sięgnąć po probiotyki, gdy chcemy wzmocnić odporność.
Witaminy wzmacniające odporność
Witaminy to związki kluczowe dla dobrego funkcjonowania układu odpornościowego, podobnie jak całego organizmu. Ich niedobory skutkują osłabieniem i wzrostem podatności na choroby. W okresie przesileń, zwiększonego stresu, wysiłku fizycznego i psychicznego, dobrym wyborem będą kompleksy witaminowe.
Wspomaganie odporności suplementacją witaminy D3 jest kluczowe w naszej strefie geograficznej z uwagi na ograniczoną dostępność słońca, które jest potrzebne do wyprodukowania witaminy D3 przez organizm. Światowa Organizacja Zdrowia zaleca przyjmowanie 2000 jednostek witaminy D3 od października do marca. Można ją suplementować przez cały rok, jeśli wiosną i latem nie przebywamy na słońcu zbyt wiele lub stosujemy wysokie filtry przeciwsłoneczne.
Witamina E pomaga w zwalczaniu wolnych rodników w organizmie. Uszkadzają one komórki. Witamina E wspiera również utrzymanie zdrowia błon śluzowych, w tym błon śluzowych układu oddechowego i przewodu pokarmowego. To istotne w zapobieganiu infekcjom, ponieważ błony śluzowe stanowią pierwszą linię obrony organizmu przed patogenami.
Witamina C, podobnie jak witamina E, dba o integralność błon śluzowych i jest silnym antyoksydantem. Witamina C wspomaga również produkcję przeciwciał.
Witamina A dba o zdrowie błon śluzowych, pomaga w regulacji stanu zapalnego w organizmie, wspiera układ immunologiczny, wpływając na produkcję i różnicowanie komórek, takich jak limfocyty T i B oraz makrofagi.
Naturalne sposoby wzmacniania odporności
Jak wspierać układ immunologiczny naturalnymi metodami? Warto dbać o zbilansowaną dietę, ruch na świeżym powietrzu i wdrożyć do codziennej rutyny praktyki radzenia sobie ze stresem. Naturalne suplementy diety na odporność znajdziesz w ogródku, na łące i w lesie. Warto sięgnąć po:
- czosnek - allicyna działa przeciwbakteryjnie, przeciwwirusowo i przeciwgrzybiczo.
- maliny - zawierają antocyjany, które są związkami o silnych właściwościach przeciwutleniających oraz kwas elagowy działający przeciwwirusowo, są też bogate w witaminę C.
- czarny bez - bogaty w wit. A i C, antocyjany i flawonoidy. Wszystkie te związki wpływają na wzmocnienie układu odpornościowego.
- marchew - zawiera beta-karoten, przekształcany w organizmie w witaminę A.
- rokitnik - doskonałe źródło wit. C, A i witaminy E. Zawiera też kwasy omega 3, 6 i 9 oraz antocyjany.
Z roślin, które nie rosną w naszym klimacie, można polecić bogate w witaminę C cytrusy oraz kurkumę i imbir - działają przeciwzapalnie
