Katar może mieć bardzo zróżnicowane podłoże. Dlatego zanim sięgnie się po leki na katar i inne środki, zawierające substancje wspierające w takiej sytuacji, konieczne jest określenie przyczyny dolegliwości. Może nią być np.:
- infekcja wirusowa górnych dróg oddechowych – najczęściej odpowiedzialne za nią są rinowirusy, adenowirusy, a także wirusy paragrypy czy grypy. Katar wskazuje się również jako jeden z objawów infekcji koronawirusem SARS-Cov-2, zwłaszcza w wersji Omikron;
- infekcja bakteryjna – wówczas wydzielina najczęściej jest mętna i „ropna”, o żółtym lub zielonkawym zabarwieniu. Za zakażenie mogą odpowiadać np. paciorkowce, dwoinka zapalenia płuc czy Haemophilus influenzae; zakażenie bakteryjne skutkujące katarem może mieć też charakter wtórny;
- alergia – jest odpowiedzialna za nawet 60% przypadków nieżytu nosa u dzieci i ok. 30% u osób dorosłych. Typowymi alergenami, które mogą wywołać katar są np. pyłki roślinne, roztocza, sierść i naskórek zwierząt oraz pleśń.
Te trzy podłoża kataru występują z największą częstotliwością. Jednak poza nimi wśród przyczyn wskazuje się również reakcję na przyjęcie określonych leków (np. z grupy NLPZ, hipotensyjnych czy doustnych środków antykoncepcyjnych), choroby zawodowe, czynniki „odruchowe” (katar może być np. reakcją na kontakt ze środkiem chemicznym, zjedzeniem ostrej potrawy czy silny stan pobudzenia emocjonalnego) i wiele innych. Dlatego – zwłaszcza w przypadku, gdy dolegliwość utrzymuje się przez długi czas lub towarzyszą jej inne niepokojące objawy – warto skonsultować się z lekarzem.
Kiedy potrzebne są leki na katar?
Leki na katar nie zawsze są konieczne – zwłaszcza, jeżeli nieżyt nosa jest łagodny i trwa bardzo krótko. Tak bywa np. przy przeziębieniu. Wówczas najczęściej nie ma potrzeby stosowania leków na katar, a jedynie środków wspierających objawowo przy występowaniu nieżytu nosa.
Jeżeli jednak dolegliwość trwa dłużej, jest bardzo nasilona czy uciążliwa, wówczas może być konieczne sięgnięcie po odpowiedni lek na katar. Wiele takich środków, obok wyrobów medycznych oraz suplementów diety, jest dostępnych w asortymencie Apteki internetowej Pharma-Land.
Jak działa lek na katar?
To, jak działa lek na katar, jest uzależnione od zawartych w nim substancji aktywnych. Te zaś są dobierane przez specjalistę w odniesieniu do podłoża dolegliwości i stanu konkretnego pacjenta. By ułatwić sobie życie z katarem, bez recepty można kupić w aptece leki zawierające np.:
- chlorowodorek ksylometazoliny – to substancja, której zadaniem jest ograniczenie obrzęku błony śluzowej nosa poprzez obkurczenie znajdujących się tam naczyń krwionośnych. Pomaga to w udrożnieniu jamy nosa oraz zatok przynosowych,
- hialuronian sodu – stosowany w celu nawilżenia błony śluzowej nosa,
- maleinian mepiraminy – jest lekiem przeciwhistaminowym pierwszej generacji, stosowanym głównie przy alergicznym nieżycie nosa, najczęściej w połączeniu z chlorowodorkiem fenylefryny (o działaniu obkurczającym naczynia),
- ekstrakt z ziela majeranku – to tradycyjny lek ziołowy o słabym działaniu przeciwbakteryjnym, do wykorzystania pomocniczo przy stanach zapalnych błony śluzowej nosa.
Jaką postać może mieć lek na katar?
Leki na katar dostępne bez recepty najczęściej są wykorzystywane w ramach terapii objawowej. Dlatego są przede wszystkim stosowane miejscowo – aplikowane bezpośrednio na błonę śluzową nosa. Mają więc formę aerozoli, żeli, ewentualnie maści. Dostępne są też preparaty w formie tabletek – np. takie, które w składzie mają chlorowodorek fenylefryny i paracetamol – wykorzystywane w ramach doraźnego leczenia objawowego przeziębienia czy grypy. W aptekach stacjonarnych można też kupić tabletki z pseudoefedryną (niedostępne w sprzedaży wysyłkowej). Ta substancja czynna zmniejsza przekrwienie błony śluzowej nosa i zatok, dzięki czemu zmniejsza obrzęk i ilość wydzieliny.
Nie tylko leki na katar – po co jeszcze można sięgnąć?
Kiedy katar utrzymuje się krótko i jest mało intensywny, stosowanie leków nie zawsze jest konieczne. Dostępne są jednak również inne preparaty, których składniki wspierają w przebiegu tej dolegliwości. W Aptece internetowej Pharma-Land są dostępne dwie grupy produktów: wyroby medyczne oraz suplementy diety.
Wyroby medyczne na katar
Wyrób medyczny nie jest lekiem. To preparat, którego składniki w „fizyczny” sposób wspierają walkę z daną dolegliwością, ale nie są substancjami stricte leczniczymi. W tej kategorii można znaleźć wiele poduktów stosowanych przy katarze.
Składniki wyrobów medycznych na katar wspierają utrzymanie optymalnego poziomu nawilżenia błony śluzowej nosa, jak również wspomagają jej ochronę przed podrażnieniami. Mogą być więc wykorzystane zarówno w przebiegu nieżytu, jak i w ramach profilaktyki czy higieny nosa.
Najczęściej wyroby medyczne na katar mają postać kropli lub spray`u i zawierają np. wodę morską, ektoinę wspierającą nawilżenie i łagodzącą stan zapalny, sól fizjologiczną, kwas hialuronowy (nawilżenie), d-panthenol (działający łagodząco) czy olejki eteryczne. Ich użycie ma na celu fizyczne przepłukanie jamy nosowej oraz wsparcie jej prawidłowego nawilżenia (odpowiadają za to m.in. ektoina czy kwas hialuronowy).
Poza spray`ami, wyroby medyczne na katar i zapalenie zatok występują w formie zestawów zawierających np. butelkę lub irygator do płukania oraz saszetki z chlorkiem sodu do rozpuszczenia w wodzie. W zależności od pożądanego efektu, można wykonać roztwór izo- lub hipertoniczny. Ten pierwszy oczyści i nawilży nos, a drugi – z uwagi na większe stężenie substancji czynnej – zmniejszy obrzęk, pomagając w udrożnieniu.
Suplementy diety na katar
Przy katarze i w profilaktyce tej dolegliwości można wspierać się odpowiednią podażą składników wspierających odporność oraz prawidłowe działanie górnych dróg oddechowych. Dlatego wiele osób pomocniczo sięga po suplementy diety. W ich składzie mogą się znaleźć takie składniki, jak np.:
- kwiat dziewanny,
- korzeń lukrecji,
- ziele werbeny,
- kwiaty bzu czarnego,
- korzeń goryczki.
Wpomagają one fizjologiczne funkcjonowanie układu oddechowego i prawidłową odporność, jak również neutralizację wolnych rodników oraz wzmocnienie organizmu. Trzeba przy tym pamiętać, że suplementy diety nie stanowią alternatywy dla zbilansowanej diety oraz zdrowego trybu życia. Dlatego warto w pierwszej kolejności zadbać o prawidłowe odżywianie, odpowiednią ilość aktywności fizycznej czy optymalną długość snu.
Kiedy z katarem warto udać się do lekarza?
Kiedy katar trwa krótko, wydzielina jest przezroczysta, a dolegliwości nie towarzyszą inne, niepokojące objawy, wizyta u lekarza może okazać się zbędna. Z taką niewielką infekcją zdrowy organizm zazwyczaj poradzi sobie bez wdrażania bardziej intensywnego leczenia.
Jeżeli jednak np.:
- katar utrzymuje się przez dłuższy czas, a jego intensywność nie spada,
- dolegliwości towarzyszy uporczywe zatkanie zatok i silny ból głowy,
- zmagasz się z pogarszającymi się objawami infekcji dróg oddechowych – w tym z utrzymującą się przez dłuższy czas gorączką,
wówczas najlepiej umówić się na konsultację z lekarzem. Przeprowadzi on odpowiednie badania, które pozwolą rozpoznać przyczynę kataru oraz towarzyszących mu objawów i dopiero na tej podstawie wdroży optymalne leczenie.
Należy również pamiętać o tym, że wszystkie preparaty dostępne bez recepty – w tym leki na katar OTC, wyroby medyczne oraz suplementy – należy przyjmować zgodnie z zaleceniami specjalisty: lekarza lub farmaceuty oraz zaleceniami znajdującymi na ulotce produktu. Tylko to gwarantuje wysokie bezpieczeństwo stosowania, a także osiągnięcie oczekiwanych rezultatów. Wiele preparatów donosowych można używać jedynie ok. 7 dni! Jeżeli masz jakiekolwiek wątpliwości odnośnie tego, po jaki preparat sięgnąć i jak go aplikować – koniecznie skonsultuj się z ekspertem.
Warto również zadbać o odpowiednią profilaktykę nieżytu nosa – podrażnieniu i infekcji śluzówki mogą sprzyjać np. nadmiernie wysuszone powietrze w domu lub biurze, a także bezpośredni kontakt z alergenami wywołującymi reakcję uczuleniową. Wyeliminowanie tych czynników może sprawić, że ryzyko pojawienia się kataru będzie mniejsze.
