Z perspektywy anatomicznej można je podzielić na:
- zatoki sitowe – usytuowane mniej więcej na wysokości połowy nosa,
- zatoki czołowe – umieszczone powyżej, mniej więcej w obszarze pomiędzy wewnętrznymi częściami łuków brwiowych,
- zatoki szczękowe – zgodnie z nazwą, znajdujące się ponad szczęką,
- zatoki klinowe – usytuowane w tylnej części jamy nosowej.
Każda z tych przestrzeni – kiedy nie występują żadne problemy – jest wypełniona powietrzem i zapewnia jego optymalny przepływ. Jednak kiedy dojdzie do podrażnienia lub infekcji, pojawiają się dokuczliwe symptomy. Jednym z nich jest obrzęk błony śluzowej zatok, który prowadzi do zablokowania ujścia zatok do jamy nosowej. To zjawisko nazywa się zapchaniem zatok lub ich zapaleniem.
Typowymi objawami towarzyszącymi zapaleniu zatok są niedrożność nosa, katar, problemy z węchem, a przede wszystkim rozpierający ból twarzy czy głowy. Poznasz go po tym, że nasila się, gdy dotykasz obszaru zatok, jak również kiedy się pochylasz lub gwałtownie poruszasz.
W takich sytuacjach konieczne może być zastosowanie odpowiednio dobranych leków na zatoki oraz innych preparatów, które zawierają substancje wspomagające utrzymanie prawidłowego funkcjonowania tego obszaru układu oddechowego. Cele stosowania leków na zatoki to przede wszystkim:
- niwelacja dolegliwości bólowych towarzyszących infekcji,
- udrożnienie zatok – tak, aby zapewnić sprawny odpływ wydzieliny i bardziej komfortowe oddychanie.
Szeroką gamę produktów, które są stosowane przy problemach z zatokami – zarówno leków, jak i suplementów diety oraz wyrobów medycznych – znajdziesz też w naszej aptece internetowej.
Leki na zatoki – jakie wybrać?
Leki na zatoki są dostępne zarówno bez recepty, jak i z przepisu lekarza – kiedy konieczne jest wdrożenie bardziej zaawansowanej i intensywnej terapii. Rekomendowane na zatoki leki bez recepty zawierają m.in.:
- chlorowodorek fenylefryny – jest to substancja o działaniu obkurczającym śluzówkę nosa,
- paracetamol – lek o właściwościach przeciwbólowych i przeciwgorączkowych,
- chlorowodorek oksymetazoliny – to substancja stosowana jako lek na zmniejszenie obrzęku i przekrwienia nosa i zatok przynosowych,
- chlorowodorek ksylometazoliny – o podobnym działaniu,
- kwas acetylosalicylowy – lek z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych, o działaniu przeciwbólowym, przeciwgorączkowym i przeciwzapalnym,
- chlorofenaminę – to substancja łagodząca objawy nieżytu nosa, często towarzyszące problemom z zatokami,
- naturalne substancje czynne, np. korzeń goryczki, kwiat pierwiosnka, ziele szczawiu, kwiat bzu czarnego, ziele werbeny – są wykorzystywane m.in. w lekach sekretolitycznych, czyli pomagających rozrzedzić wydzielinę z nosa (również w celu odetkania zatok), a także przeciwzapalnych i wirusostatycznych.
Wiele leków na zatoki dostępnych bez recepty zawiera pseudoefedrynę, która pomaga zmniejszyć katar oraz ułatwia swobodne oddychanie. Niestety, nie są dostępne w sprzedaży internetowej, można je kupić jedynie stacjonarnie.
Dobór odpowiednich leków, także tych dostępnych bez recepty, powinien być zawsze skonsultowany z lekarzem lub farmaceutą bądź wymaga zapoznania się z ulotką dołączoną do opakowania. Niewłaściwie zastosowane preparaty tego typu mogą zagrażać Twojemu zdrowiu lub życiu. Wielu pacjentów popełnia błąd polegający na stosowaniu preparatów donosowych przez długi okres czasu. Trzeba pamiętać, że leki z oxy- i xylometazoliną należy aplikować maksymalnie przez 5-7 dni (u dzieci 3-5 dni). Nadużywanie ich grozi uzależnieniem od stosowania i pojawieniem się kataru polekowego.
Zapalenie zatok – leki mają różną postać
W przypadku, gdy problemem pacjenta jest zapalenie zatok, leki mogą przyjąć różne postaci. Nie chodzi wyłącznie o podział środków na te dostępne bez recepty oraz z przepisu lekarza. Istotna jest także forma podania preparatu. Wśród dostępnych środków można wymienić:
- tabletki – to środki o zastosowaniu ogólnoustrojowym. Są łatwe do przyjmowania, będą leczyć stan zapalny.
- saszetki z proszkiem do rozpuszczenia w wodzie – przed ich spożyciem, proszek z pojedynczej saszetki należy wrzucić do szklanki i zalać ciepłą wodą. Takie produkty mają zazwyczaj przyjemny smak. Najważniejsze jednak jest to, że są rozpuszczone jeszcze przed podaniem i dlatego zaczynają działać szybciej niż zwykłe tabletki. Jest to też przyjemniejsza forma aplikacji leku dla osób, które np. w przebiegu infekcji mają problemy z przełykaniem;
- krople doustne – podobnie jak saszetki, są przyjmowane w płynnej postaci, która sprzyja szybszemu działaniu oraz łatwiejszemu podaniu preparatu,
- aerozol do nosa – w tej postaci są produkowane przede wszystkim spray`e, które mają wesprzeć udrożnienie nosa i zatok poprzez obkurczenie błon śluzowych i ich nawilżenie. To leki działające punktowo i objawowo.
Zatoki: leki to nie wszystko
Dobry lek na zatoki czołowe, dobrany wspólnie z lekarzem lub farmaceutą, to tylko jeden z elementów, po które może sięgnąć pacjent zmagający się z ich zatkaniem czy innymi przykrymi dolegliwościami. W aptece internetowej są dostępne również suplementy diety oraz wyroby medyczne, których substancje mogą wspierać utrzymanie prawidłowej pracy zatok.
Wyroby medyczne na zatoki
Wyroby medyczne na zatoki to produkty, które nie zawierają substancji leczniczych mających na celu wyeliminowanie przyczyny powstania stanu zapalnego. Celem ich wdrożenia jest stworzenie fizycznej bariery osłonowej, która pomoże utrzymać optymalną drożność zatok przynosowych. W tej grupie znajdują się przede wszystkim roztwory przeznaczone do płukania nosa i zatok lub środki służące do ich przygotowania.
W roztworach do płukania nosa i zatok znajduję się chlorek sodu. Pomaga oczyścić jamy nosa z zalegającej wydzieliny, a także wspiera prawidłowe nawilżenie oraz utrzymanie optymalnego stanu błon śluzowych. Może być stosowany pomocniczo np. przy stanach zapalnych zatok przynosowych, nieżytach nosa różnego pochodzenia (także alergicznego) czy profilaktycznie, przez osoby ze skłonnościami do problemów z funkcjonowaniem zatok.
Suplementy diety na zatoki
W kategorii „na zatoki” znajdują się również suplementy diety, których składniki wspierają utrzymanie prawidłowego funkcjonowania zatok nosowych. W składzie takich preparatów mogą się znaleźć m.in.:
- ekstrakty z werbeny pospolitej i kwiatu pierwiosnka – wspierające fizjologiczne funkcjonowanie układu oddechowego,
- ekstrakt z korzenia goryczki – wspomagający fizjologiczne nawilżenie błon śluzowych zatok,
- kwiaty bzu czarnego i korzeń lukrecji – wspierające działania przeciwutleniające,
- liście Anndrographis paniculata – wspomagające prawidłowe funkcjonowanie układu oddechowego.
Takie środki uzupełnieją dietę w składniki wspierające optymalną pracę nosa i zatok. Należy przy tym pamiętać, że suplementy diety nie są produktami leczniczymi. Nie mogą też stanowić substytutu dla zdrowego trybu życia oraz zrównoważonej diety. Ich spożywanie również warto skonsultować z lekarzem lub farmaceutą i dobrać takie produkty, które odpowiadają realnym potrzebom organizmu.
Kiedy do lekarza z zatokami?
Jeżeli objawy związane z nieprawidłowym funkcjonowaniem zatok utrzymują się przez kilka dni i nie widać wyraźnej poprawy, to znak, że potrzebna jest konsultacja z lekarzem. O ile w większości sytuacji leki na zatoki z grupy OTC wystarczają, czasami potrzebne jest wdrożenie antybiotykoterapii czy – jeżeli zapalenie ma podłoże alergiczne – leków przeciwhistaminowych oraz kortykosteroidów. Przed podjęciem decyzji o wyborze leczenia, lekarz przeprowadza diagnostykę – zarówno w oparciu o badania, jak i pogłębiony wywiad oraz analizę historii chorobowej pacjenta.
Jeżeli więc masz jakiekolwiek wątpliwości odnośnie stanu swoich zatok, ból i uczucie zapchania są uporczywe i nie przechodzą, nie wahaj się – umów się ze specjalistą. Wybór odpowiedniego preparatu bez recepty możesz też skonsultować z farmaceutą.
