Każda infekcja u pociechy to powód do zmartwień dla rodziców. A u dzieci katar występuje najczęściej. Co robić, by się go pozbyć?
U dziecka katar trwa zazwyczaj kilka dni. To wróg numer jeden dobrej zabawy i spokojnie przespanych nocy, warto więc wiedzieć, jak sobie z nim poradzić.
Przyczyny kataru u dziecka
Przyczyny kataru u dziecka to:
· alergia,
· atak wirusów (zdecydowanie rzadziej bakterii).
Wydzielina, w nadmiernej ilości popularnie nazywana katarem, jest stale obecna w nosie. Dba o nawilżenie błon śluzowych, ogrzanie powietrza, którym oddychamy, a także stanowi naturalną barierę dla patogenów. W przypadku zmasowanego ataku tych ostatnich, pojawia się zapalenie błony śluzowej nosa, produkcja wydzieliny zwiększa się i wtedy zaczyna „lecieć” z nosa. Początkowo wodnisty katar, z biegiem czasu i rozwojem choroby zmienia się w gęsty. Zielony katar (żółty, żółto-zielony) to najczęściej znak, że doszło do nadkażenia bakteryjnego.
Ile trwa katar u dziecka?
Najczęstszą przyczyną kataru jest kontakt z wirusami. Przenoszą się one drogą kropelkową, więc wystarczy kontakt z kichającymi bądź smarczącymi się rówieśnikami w przedszkolu czy szkole, by po 1-3 dniach nieżyt nosa pojawił się u naszej pociechy. Infekcja zazwyczaj trwa około tygodnia, czasem 10 dni. U małych dzieci katar wirusowy występuje bardzo często. Układ oddechowy dziecka w kontakcie z różnymi powszechnymi czynnikami chorobotwórczymi trenuje odporność..
Alergiczny nieżyt nosa (inaczej katar sienny) ujawnia się niemal natychmiast w reakcji na kontakt z alergenem. W zależności od tego, co uczula – czy pyłki roślin, zarodniki grzybów, czy np. kurz – występuje okresowo lub przez cały rok. Katar alergiczny to wodnisty katar i może utrzymywać się znacznie dłużej niż zwykły.
Dziecko ma zatkany nos - co robić?
Objawy nieżytu nosa to czasem wydzielina, a kiedy indziej zatkanie nosa dziecka. To, że nie ma kataru nie znaczy, że nic się nie dzieje. Milusińscy w takim stanie są zazwyczaj rozdrażnieni, boli ich głowa, mają szkliste oczy, czasem gorączkę i mówią przez nos. Są zmęczeni, ale trudność w oddychaniu uniemożliwia im efektywny odpoczynek podczas snu. Zatkany nos to dla rodzica informacja, że wydzielina spływa po tylnej ścianie gardła aż do oskrzeli, a tam potrafi doprowadzić do zapalenia. By pozbyć się jej poprzez odkrztuszenie, stosuje się syropy wykrztuśne o działaniu sekretolitycznym i mukolitycznym, np. z bromheksyną (od 2 roku życia) lub z ambroksolem (od 1 roku życia).
W udrożnieniu nosa, do czego doprowadzamy poprzez rozrzedzenie wydzieliny i wysmarkanie jej, pomogą plastry przyklejane na piżamkę, żel lub olejek do kąpieli rozgrzewającej. Są odpowiednie nawet dla najmłodszych dzieci. W przypadku dzieci starszych – od 3 roku życia - sprawdzi się parówka, czyli miska lub kubek z gorącą wodą i z dodatkiem np. tej mieszanki olejków eterycznych. Przydatne są też nebulizacje z soli fizjologicznej.
Podczas kataru zapewnij dziecku więcej odpoczynku, często wietrz pomieszczenie, w którym maluch przebywa. Wybierzcie się na spacer, o ile to możliwe, bo chłodne powietrze prowadzi do zmniejszenia obrzęku błony śluzowej i udrożnia nos. Gdy dziecko ma katar warto zadbać o odpowiednie nawilżenie powietrza w domu, zwłaszcza w sezonie grzewczym. Można to osiągnąć albo przy użyciu specjalnych urządzeń, albo po prostu kładąc mokre ręczniki na grzejnik. Podawaj też maluchowi jak najwięcej płynów.
Gęsty katar u dziecka
Katar bakteryjny, bo potocznie o takim mowa w przypadku gęstej, zielonkawej wydzieliny, może świadczyć o zapaleniu zatok lub bakteryjnym zapaleniu oskrzelików, choć bywa też objawem infekcji wirusowej lub grzybiczej. Przed wizytą u lekarza stosujemy standardowo oczyszczanie, nawilżanie śluzówki nosa, ewentualnie podajemy leki dostępne bez recepty. Czy kolor kataru ma znaczenie? Owszem. Gdy zielony katar utrzymuje się dłużej niż kilka dni, warto udać się do pediatry, który określi źródło choroby i sposób dalszego leczenia.
Jak szybko wyleczyć katar u dziecka?
By kompleksowo pomóc dziecku i leczyć katar, trzeba połączyć następujące elementy:
· higiena nosa,
· nawilżanie śluzówki nosa,
· podawanie leków działających miejscowo na śluzówkę nosa.
Oczyszczanie nosa - jak pomóc dziecku
Warto nauczyć dziecko oczyszczania nosa samodzielnie, przy wykorzystaniu z jednorazowych chusteczek higienicznych. Wiadomo, że efektywność zabiegu będzie zależeć od wieku dziecka i umiejętności wycierania nosa. U maluchów musimy wspomóc się urządzeniami. Do wyboru mamy znaną od lat gruszkę (sprawdzi się też u starszych dzieci) lub nowocześniejsze aspiratory. Te ostatnie wykorzystują siłę płuc rodziców lub… ssanie odkurzacza. Co kto woli. Wszystkie dokładnie usuwają zalegającą wydzielinę. Przed ich użyciem dobrze zastosować np. wodę morską, by rozmiękczyła niechcianą zawartość małego noska i by zminimalizować dyskomfort maluszka.
Nawilżanie ściśle wiąże się z oczyszczaniem, wspiera higienę nosa. Nawilżenie błony śluzowej nosa wspomaga jej regenerację, więc jest ważne w przywróceniu jej prawidłowych funkcji.
Katar u dziecka – leki
Nieżyt nosa najczęściej leczony jest preparatami zawierającymi oksy- lub ksylometazolinę w stężeniu odpowiednim do wieku dziecka. Najsłabsze krople można aplikować dzieciom już od 3. miesiąca[1]. Działają one miejscowo, zmniejszają obrzęk błony śluzowej nosa (odblokowują go) i hamują nadmierną produkcję wydzieliny. Niektóre leki podawane do nosa, a dostępne bez recepty, zawierają w składzie również hialuronian sodu o działaniu nawilżającym[2]. Medykamenty dostępne są w postaci żelu, aerozolu lub kropli. Bardzo ważna informacja: nie wolno ich stosować dłużej niż 7 dni.
W przypadku nawracających infekcji górnych dróg oddechowych, rodzice sięgają też po leki przeciwwirusowe dla dzieci. Zawarty w nich pranobeks inozyny stymuluje układ odpornościowy do wytężonej pracy i działa przeciwwirusowo. Dopuszczony do stosowania u małych pacjentów od 1 roku życia[3].
Katar u dziecka i ropa w oczach
Często nieżytowi nosa u dzieci towarzyszy zaropienie oczu, zwłaszcza po nocy. Bierze się z tego, że maluchy przez sen wycierają wydzielinę ręką w kierunku oczu. Poza tym zainfekowaniu oczu sprzyja anatomia, dziecięce kanały nosowo-łzowe są krótkie i szerokie, co ułatwia drobnoustrojom przemieszczanie się. W przypadku, gdy ropa pojawia się po nocy, warto rano delikatnie przemyć oczy, używając sterylnego kompresu i soli fizjologicznej. Jeżeli objawy będą się nasilać, trzeba udać się do lekarza po receptę na krople do oczu z antybiotykiem.
Źródło
[1] ChPL Nasivin Baby
[2] Ulotka dla pacjenta Sudafed XyloSpray HA dla dzieci, 0,5 mg/ml, aerozol do nosa, roztwór
[3] ChPL Groprinosin 50 mg/ml, syrop
