Twarz, która wygląda, jakby stale płonęła rumieńcem, a do tego bywa tkliwa i bolesna? Z takimi problemami muszą mierzyć się na co dzień osoby cierpiące na trądzik różowaty. Jak go leczyć?
Przyczyny trądziku różowatego
Trądzik rumieniowy, bo taka nazwa też funkcjonuje, jest przewlekłą chorobą skóry. Choć etiologia trądziku różowatego nie jest znana, istnieje kilka czynników, które mogą przyczyniać się do jego rozwoju.
Jakie są przyczyny trądziku różowatego?
• geny
• naczyniaki
• stany zapalne skóry
Przyczyn trądziku różowatego upatruje się w genach. Jeśli nasi bliscy cierpieli na tę chorobę, istnieje ryzyko, że dotknie ona również nas. Bardziej podatne są też osoby z wrodzonymi skłonnościami do naczyniaków.
Niektóre badania sugerują, że trądzik różowaty może być wynikiem przewlekłego stanu zapalnego skóry, który powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych lub demodekozy - choroby skóry spowodowanej obecnością roztocza Demodex folliculorum, który normalnie zamieszkuje skórę, ale u niektórych osób prowadzić do stanu zapalnego skóry i rozwinięcia trądziku rumieniowego.
Trądzik różowaty występuje częściej u kobiet posiadających skórę wrażliwą.
Objawy trądziku różowatego
Jakie są objawy trądziku różowatego? Mogą się one różnić, w zależności od stopnia nasilenia choroby, ale najczęściej są to:
1. Zaczerwienienie skóry. Najbardziej charakterystycznym objawem trądziku różowatego jest trwałe zaczerwienienie skóry, zwłaszcza na policzkach, nosie, czole lub brodzie. Skóra może wydawać się spuchnięta i wrażliwa.
2. Widoczne naczynia krwionośne. W zaawansowanych przypadkach trądziku różowatego, naczynia krwionośne na twarzy mogą być bardziej widoczne i skłonne do pęknięć, co powoduje rumień.
3. Przewlekły stan zapalny. Osoby z trądzikiem różowatym często doświadczają stanu zapalnego skóry, który może objawiać się jako łagodne krostki, grudki lub pustule. Są najczęściej obecne na policzkach, nosie, czole i brodzie. Na etapie tych zmian bywa, że trądzik różowaty przypomina trądzik pospolity.
4. Pieczenie i swędzenie. W niektórych przypadkach trądziku różowatego może występować uczucie pieczenia lub swędzenia skóry.
5. Oczne objawy. Około połowy osób z trądzikiem różowatym doświadcza również objawów ocznych, takich jak zaczerwienienie, suchość, uczucie pieczenia, nadwrażliwość na światło oraz łzawienie.
Jakie są postaci trądziku różowatego?
Trądzik różowaty może występować w różnych postaciach, które różnią się nasileniem objawów i charakterystyką zmian skórnych. Typy trądziku różowatego podzielono na:
1. Erythematotelangiectatic rosacea (trądzik rumieniowy). Jest to najczęstsza postać. W tym przypadku głównymi objawami trądziku są: trwałe zaczerwienienie, rozszerzone naczynia krwionośne (teleangiektazje) oraz czasami uczucie pieczenia i swędzenia w obrębie zmian skórnych. Często występuje na policzkach, nosie, czole i brodzie. Mogą również występować obrzęki skóry.
2. Papulopustular rosacea (trądzik grudkowo-krostkowy). Kolejne stadium trądziku różowatego manifestuje się, obok zaczerwienienia skóry, także występowaniem zmian grudkowo -krostkowych. Objawy mogą przypominać tradycyjny trądzik, ale zmiany są bardziej rozległe na obszarze twarzy.
3. Phymatous rosacea (trądzik guzowaty). Jak wygląda trądzik różowaty w najbardziej zaawansowanej postaci? Charakteryzuje się pogrubieniem skóry, zgrubieniami, nierównościami i rozszerzonymi porami. Najczęściej dotyczy nosa (rhinophyma), ale może również wystąpić na brodzie (gnathophyma), czoło (metophyma) lub uszach (otophyma). Guzowatość nosa uznaje się za ostatnie stadium ciężkiego trądziku różowatego.
4. Ocular rosacea (trądzik oczny). Ten typ trądziku różowatego cechuje obecność objawów ocznych, takich jak zaczerwienienie, suchość, pieczenie, łzawienie, podrażnienie powiek, zmiany zapalne spojówek lub powieki.
Jak zdiagnozować trądzik różowaty?
Dermatolog diagnozuje trądzik różowaty na podstawie wyglądu twarzy pacjenta. Kryteria diagnostyczne trądziku różowatego, opracowane przez przez Międzynarodowe Towarzystwo Badania Trądziku Różowatego (International Society for the Study of Rosacea, ISRS), obejmują następujące wytyczne:
1. Stałe zaczerwienienie, głównie na centralnej części twarzy, takiej jak policzki, nos, czoło lub broda. To jest podstawowym objawem trądziku różowatego.
2. Obecność co najmniej jednego z następujących objawów:
◦ grudki - obecność czerwonych, wyraźnych grudek na skórze
◦ krostki - obecność krostek, które są małe, czerwone i wypełnione płynem lub ropą
◦ przewlekły obrzęk - nadmierne pogrubienie skóry, zwłaszcza wokół nosa (rhinophyma) lub innych obszarów twarzy (np. broda, czoło, policzki).
3. Wyróżnienie przynajmniej jednej z czterech postaci trądziku różowatego, o których była mowa powyżej.
Co nasila trądzik różowaty?
Objawy trądziku różowatego zwykle nasilają się pod wpływem takich czynników, jak:
1. Ekspozycja na słońce. Długotrwała ekspozycja na słońce może powodować rozszerzenie naczyń krwionośnych i nasilenie zaczerwienienia. Osoby z trądzikiem różowatym powinny unikać nadmiernej ekspozycji na słońce i stosować środki ochrony przeciwsłonecznej.
2. Czynniki temperaturowe. Nagłe zmiany temperatury, takie jak gorące powietrze, zimne wiatry lub przebywanie w gorących pomieszczeniach, mogą prowokować zaczerwienienie i nasilenie objawów trądziku różowatego.
3. Ostre przyprawy i gorące napoje. Spożycie ostrej żywności, pikantnych przypraw i gorących napojów może wywołać reakcję skórną, nasilając zaczerwienienie i pieczenie skóry u niektórych osób z trądzikiem różowatym.
4. Alkohol. Objawy trądziku różowatego pojawiają się szczególnie po spożyciu czerwonego wina, ale też innych napojów wyskokowych.
5. Stres może prowokować reakcje zapalne i wpływać na układ naczyniowy, co może nasilać objawy trądziku różowatego.
6. Produkty kosmetyczne. Niektóre produkty kosmetyczne, zwłaszcza te zawierające drażniące substancje chemiczne, mogą wywoływać reakcje skórne u osób z trądzikiem różowatym. Ważne jest unikanie agresywnych środków do mycia i stosowanie łagodnych, hypoalergicznych produktów.
7. Inne czynniki: palenie tytoniu, spożywanie gorących napojów, nieodpowiednia pielęgnacja skóry, nadmierne pocenie się i niektóre leki mogą również przyczyniać się do nasilenia objawów trądziku różowatego.
Ważne jest monitorowanie swojej skóry i zidentyfikowanie czynników, które mogą nasilać objawy trądziku różowatego - mogą być one różne dla różnych osób.
Leczenie trądziku różowatego
Na czym polega leczenie trądziku różowatego? Przede wszystkim na unikaniu czynników nasilających oraz wyciszaniu zapalenia. Nieleczone objawy trądziku powodują problemy głównie natury estetycznej.
Leczenie miejscowe trądziku
Leczenie dermatologiczne trądziku różowatego ma na celu zmniejszenie zaczerwienienia , łagodzenie zapalenia i poprawę ogólnego wyglądu skóry. Oto kilka sposobów miejscowego leczenia trądziku różowatego:
1. Maści i kremy przeciwzapalne z przepisu lekarza, zawierające takie substancje, jak metronidazol, brimonidina, iwermektyna.
2. Kwas azelainowy: jest skuteczny w leczeniu trądziku różowatego. Może działać przeciwzapalnie i zmniejszać zaczerwienienie.
3. Leki zwężające naczynia krwionośne - niektóre leki, takie jak brimonidyna, mogą być stosowane miejscowo, aby zwęzić naczynia krwionośne i tym samym zmniejszyć zaczerwienienie.
4. Pielęgnacja skóry. Ważne jest stosowanie łagodnych produktów do mycia i nawilżania skóry, które nie zawierają drażniących substancji chemicznych. Unikaj tarcia i szorstkich ręczników przy osuszaniu skóry. Pamiętaj, aby nie przesuszać skóry, ale jednocześnie unikaj stosowania zbyt ciężkich lub tłustych kremów, które mogą zatykać pory.
5. Ochrona przeciwsłoneczna: Ekspozycja na słońce może nasilać objawy trądziku różowatego, dlatego ważne jest regularne stosowanie środków ochrony przeciwsłonecznej o wysokim SPF. Wybieraj kremy przeciwsłoneczne, które nie zawierają drażniących substancji i chronią przed promieniowaniem UVA i UVB.
6. Terapia laserowa i światłoleczenie. Może być stosowana w celu poprawy wyglądu skóry. Zanim się na nią zdecydujesz, porozmawiaj ze swoim lekarzem.
Ważne jest skonsultowanie się z dermatologiem w celu ustalenia indywidualnego planu leczenia miejscowego, który będzie odpowiedni dla Twojego przypadku.
Leczenie ogólnoustrojowe trądziku różowatego
Leczenie ogólnoustrojowe trądziku różowatego jest zwykle zalecane w przypadkach umiarkowanych i ciężkich, gdy objawy miejscowego leczenia nie są wystarczająco skuteczne. Wówczas stosuje się:
1. Doustne antybiotyki, takie jak doksycyklina, minocyklina lub tetracyklina, mogą być przepisane przez lekarza w celu zmniejszenia stanu zapalnego skóry.
2. Izotretinoina - w przypadkach ciężkiego trądziku różowatego pacjent może otrzymać receptę na izotretinoinę, lek stosowany również w leczeniu trądziku pospolitego. Izotretinoina może pomóc w zmniejszeniu zaczerwienienia, obrzęków i zmian skórnych, ale jest stosowana ostrożnie ze względu na potencjalne działania niepożądane.
3. Beta-blokery. W niektórych przypadkach, zwłaszcza gdy trądzik różowaty jest związany z nasileniem reakcji naczyniowej, lekarz może przepisać beta-blokery takie jak propranolol w celu zmniejszenia zaczerwienienia skóry i objawów naczyniowych.
4. Inne leki - np. leki przeciwgrzybicze (np. itrakonazol), kortykosteroidy lub leki immunosupresyjne.
Warto pamiętać, że leczenie ogólnoustrojowe trądziku różowatego powinno być przeprowadzane pod nadzorem lekarza, zwykle dermatologa.
Suplementy na trądzik różowaty
W terapii trądziku uzupełniająco można sięgnąć po suplementy diety takie jak:
1. Omega-3: Kwasy tłuszczowe omega-3, takie jak kwas eikozapentaenowy (EPA) i kwas dokozaheksaenowy (DHA), mają właściwości przeciwzapalne. Dostępne są w postaci suplementów z oleju rybiego lub w formie roślinnej, takiej jak olej z nasion lnu.
2. Probiotyki. To dobre bakterie, które wspierają zdrową florę jelitową. Badania sugerują, że nierównowaga mikroflory jelitowej może wpływać na stan skóry. Regularne przyjmowanie odpowiednich probiotyków może pomóc w poprawie stanu skóry.
3. Związki przeciwutleniające: Suplementy zawierające antyoksydanty, takie jak witamina C, witamina E, witamina A, flawonoidy czy koenzym Q10, mogą pomóc w ochronie skóry przed uszkodzeniem oksydacyjnym i łagodzić stan zapalny.
4. Kurkumina - związek występujący w kurkumie, posiada właściwości przeciwzapalne i przeciwutleniające. Może być przydatna w łagodzeniu stanu zapalnego skóry.
5. Cynk jest minerałem, który odgrywa rolę w procesach gojenia skóry, a także wpływa na układ immunologiczny. Niektóre badania sugerują, że suplementacja cynkiem może mieć korzystny wpływ na trądzik różowaty.
Należy jednak pamiętać, że suplementy diety nie są przeznaczone do zastępowania zrównoważonej diety. Ważne jest utrzymanie zdrowej i zrównoważonej diety bogatej w owoce, warzywa, pełnoziarniste produkty zbożowe, zdrowe tłuszcze i odpowiednią ilość płynów. Regularne spożywanie takiej diety może wspierać zdrowie skóry.
Bardzo istotna jest właściwa pielęgnacja skóry twarzy. W aptece znajdziesz linie dermokosmetyków dla skóry z trądzikiem różowatym. Są kompleksowe - zawierają preparaty do oczyszczania, do pielęgnacji nocnej i dziennej.
fot. freepik